CZY BĘDĄC W POLSCE MUSZĘ POSŁAĆ DZIECKO DO SZKOŁY?
Tak. Każde dziecko w wieku od 7 do 18 lat przebywające w Polsce jest objęte obowiązkiem szkolnym lub obowiązkiem nauki. Znaczy to, że musi ono chodzić do szkoły pod rygorem sankcji wobec rodziców. Obowiązek ten dotyczy także dzieci nie mających obywatelstwa polskiego bez względu na status prawny ich rodziców w Polsce. Obowiązek szkolny rozpoczyna się w roku, w którym dziecko kończy 7 lat. W tym roku musi rozpocząć edukację w pierwszej klasie szkoły podstawowej, nawet jeśli w dniu rozpoczęcia roku szkolnego, czyli 1 września, jeszcze nie skończyło 7 lat. Nie wywiązanie się z tego obowiązku może skutkować wdrożeniem procedury wyjaśniającej wobec rodziców, nałożeniem na nich kary grzywny lub – w skrajnych wypadkach – odebraniem im praw rodzicielskich.
CZY NIE BĘDĄC OBYWATELEM POLSKIM MUSZĘ PŁACIĆ ZA EDUKACJĘ MOJEGO DZIECKA PODCZAS POBYTU W POLSCE?
Nie. Nauka jest bezpłatna dla dzieci cudzoziemskich w publicznych szkołach podstawowych i ponadpodstawowych do ukończenia przez nie 18. roku życia lub do ukończenia szkoły, w której naukę rozpoczęły przed ukończeniem 18. roku życia (np. w liceum ogólnokształcącym). Publiczne szkoły dla dorosłych, publiczne szkoły branżowe II stopnia, publiczne szkoły policealne, publiczne szkoły artystyczne, publiczne placówki i publiczne kolegia pracowników służb społecznych są bezpłatne tylko dla określonych grup cudzoziemców, m.in. - cudzoziemcy posiadający zezwolenie na pobyt stały - osoby pochodzenia polskiego -osoby posiadające Kartę Polaka - osoby, którym nadano status uchodźcy i członkowie ich rodzin - osoby posiadające zgodę na pobyt tolerowany - osoby, którym udzielono zgody na pobyt ze względów humanitarnych i członkowie ich rodzin - osoby którym udzielono ochrony uzupełniającej i członkowie ich rodzin, -osoby, które posiadają kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, wizę Schengen lub wizę krajową wydaną w celu wykonywania pracy w Polsce - cudzoziemcy posiadający tzw. Niebieską Kartę - cudzoziemcy ,którzy uzyskali pobyt czasowy ze względu na połączenie w rodziną - cudzoziemcy posiadający zgodę na pobyt rezydenta długoterminowego Pobyt w publicznych przedszkolach jest dla dzieci nie będących obywatelami polskimi płatny na takich samych zasadach jak dla dzieci polskich.
Z JAKIMI INNYMI KOSZTAMI POWINIENEM SIĘ LICZYĆ ZAPISUJĄC DZIECKO DO SZKOŁY W POLSCE? Chociaż nauka w większości szkół jest dla dzieci nie będących obywatelami polskimi bezpłatna, rodzice muszą liczyć się z koniecznością ponoszenia innych kosztów związanych z tym, że dziecko chodzi do szkoły. Najważniejsze z nich to: - koszty zakupu podręczników szkolnych – w Polsce dzieci korzystają z podręczników będących ich własnością, za które ich rodzice muszą zapłacić. Listę obowiązkowych podręczników ustala dyrektor szkoły. Ich zakup to jednorazowy koszt ok. 300–600 zł na rok szkolny w zależności od klasy i szkoły. Czasem możliwy jest zakup dużo tańszych podręczników używanych, jednak nie zawsze jest to możliwe; - koszty zakupu przyborów szkolnych – takich jak zeszyty, artykuły piśmienne i plastyczne, linijki i inne przybory geometryczne itp. Dokładną listę wymaganych przyborów szkolnych można dostać w szkole od nauczyciela lub wychowawcy. Jest to wydatek kilkudziesięciu złotych; - koszty stroju szkolnego – w większości szkół dzieci muszą mieć odpowiednie miękkie obuwie do chodzenia po szkole (np. kapcie lub tenisówki), które są zostawiane w szkole, oraz strój sportowy (na zajęcia wychowania fizycznego) określony przepisami szkolnymi. W niektórych szkołach wymagane są także mundurki szkolne lub kamizelki z emblematami szkoły. Jest to wydatek rzędu kilkudziesięciu złotych; - opłaty za obiady szkolne – w większości szkół jest możliwość korzystania z obiadów w szkolnej stołówce. Jest to najczęściej wydatek w granicach 90– 120 zł miesięcznie. Poza tym oczekuje się, by dziecko przynosiło sobie do szkoły drugie śniadanie, składające się z drobnej przekąski i czegoś do picia (np. kanapka i mała butelka wody mineralnej); - opłata za ubezpieczenie – każde dziecko przebywające w szkole musi być ubezpieczone od następstw nieszczęśliwych wypadków. Szkoły wykupują całe pakiety, ubezpieczające wszystkich uczniów danej placówki. Jego koszt na jednego ucznia to od 30 do 200 zł rocznie. Warto pamiętać, że dziecko ma w ten sposób zapewnioną ochronę ubezpieczeniową nie tylko podczas pobytu w szkole, lecz przez 24 godziny na dobę. Uwaga: nie jest to ubezpieczenie zdrowotne uprawniające do korzystania z bezpłatnej służby zdrowia. Ubezpieczenie to zapewnia prawo do wypłaty pewnej kwoty odszkodowania wówczas, gdy dziecko ulegnie wypadkowi w szkole lub poza nią. - opłaty na radę rodziców – w większości szkół rodzice dobrowolnie płacą ustalone przez siebie składki na różnorodne dodatkowe wydatki ogólnoszkolne. Ze składek tych finansowane są np. szkolne konkursy, opieka pielęgniarki, szkolne święta i uroczystości. Opłaty te są dobrowolne; - opłaty na wydatki klasowe – w większości szkół rodzice uczniów każdej klasy ustalają między sobą wartość kwoty, którą przeznaczają miesięcznie na dodatkowe koszty związane z funkcjonowaniem klasy, np. na zakup dodatkowych pomocy naukowych, artykułów plastycznych, sprzętu sportowego itp. W skali miesiąca są to na ogół drobne kwoty. Opłaty te są dobrowolne; - opłaty za wycieczki klasowe – w polskiej szkole przyjęło się, że uczniowie kilka razy do roku chodzą razem z nauczycielem do teatru, kina, muzeum oraz co najmniej raz w roku jadą razem na wycieczkę lub tzw. zieloną szkołę (kilkudniowy pobyt w ośrodku poza miastem, gdzie dzieci mają lekcje w plenerze, np. zajęcia sportowe, przyrodnicze, zwiedzanie okolicznych zabytków itp.). Koszty uczestnictwa w tych działaniach pokrywają rodzice. Mogą być one bardzo różne – od kilku do kilkuset złotych lub nawet ponad tysiąca złotych w wypadku wycieczek zagranicznych. Udział w wycieczkach nie jest obowiązkowy – jeżeli rodzice dziecka nie mają środków na pokrycie kosztów lub po prostu nie chcą, by wyjeżdżało, dziecko może nie brać udziału w wycieczce. W takiej sytuacji może w czasie wycieczki przebywać w szkolnej świetlicy.
CZY MOGĘ UBIEGAĆ SIĘ O DOFINANSOWANIE LUB ZWOLNIENIE Z CZĘŚCI OPŁAT, JEŚLI NIE STAĆ MNIE NA WSZYSTKIE WYDATKI ZWIĄZANE Z EDUKACJĄ MOJEGO DZIECKA? W zależności od statusu, jaki cudzoziemiec ma w Polsce, może on być lub nie być uprawniony do korzystania z pomocy społecznej. W wypadku osób mających takie uprawnienia polska pomoc społeczna przewiduje możliwość dofinansowania zakupu podręczników dla dziecka i bezpłatnego korzystania przez nie z obiadów w szkolnej stołówce. W wielu szkołach działa także jakiś rodzaj funduszu pomocowego dla dzieci z najbiedniejszych rodzin – najczęściej przeznaczana jest na ten cel część składki na radę rodziców. Możliwe jest więc zwrócenie się do rady rodziców lub tzw. trójki klasowej (przedstawiciele rodziców uczniów danej klasy) o zwolnienie z części opłat lub zmniejszenie ich wysokości, dofinansowanie udziału dziecka w wycieczkach klasowych itp. Z możliwości takich korzystają także polscy rodzice w trudnej sytuacji materialnej, więc nie powinno to nikogo dziwić. Warto także zapoznać się z aktualną ofertą prowadzonych przez polskie organizacje pozarządowe programów pomocy dla migrantów.
CZY MOJE DZIECKO UZYSKA W SZKOLE POMOC W NAUCE JĘZYKA POLSKIEGO? Tak. Każde dziecko nie będące obywatelem polskim ma prawo do dodatkowych bezpłatnych lekcji języka polskiego organizowanych w szkole, do której chodzi, przez pierwszych 12 miesięcy, w wymiarze nie mniejszym niż dwie godziny lekcyjne tygodniowo (w Polsce za godzinę lekcyjną uznaje się 45 minut). Tygodniowy rozkład zajęć oraz ich liczbę ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym. Zajęcia te mogą mieć formę indywidualną lub grupową w zależności od sytuacji w danej szkole. Łączny wymiar dodatkowych bezpłatnych zajęć z języka polskiego i zajęć wyrównawczych z innych przedmiotów nie może być wyższy niż pięć godzin lekcyjnych tygodniowo na jednego ucznia. JAK ZORGANIZOWANY JEST W POLSCE ROK SZKOLNY? Rok szkolny zaczyna się w Polsce 1 września, a kończy w ostatni piątek czerwca roku następnego. Szczegółowe daty są co roku określane rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z uwzględnieniem weekendów, ruchomych świąt i innych wydarzeń mogących mieć wpływ na czas nauki. 1 września (lub inny dzień wskazany w danym roku jako pierwszy dzień szkoły, jeśli 1 września wypada w weekend) jest dniem uroczystego apelu oraz spotkania organizacyjnego wychowawcy klasy z uczniami (w młodszych klasach również z rodzicami). W tym dniu nie ma zajęć. Zasadniczo lekcje odbywają się w szkołach przez pięć dni w tygodniu, od poniedziałku do piątku. Weekendy (sobota i niedziela) dzieci mają wolne. Lekcje najczęściej zaczynają się od godziny 8:00, chociaż w niektórych szkołach może być to trochę później. Jeżeli w rejonie danej szkoły mieszka bardzo dużo dzieci, zdarza się, że szkoła pracuje na dwie zmiany (część dzieci zaczyna lekcje o 8:00, a część np. o 12:30). Rok szkolny podzielony jest na dwa semestry. Pierwszy semestr kończy się w styczniu lub lutym. Dzieciom wystawia się wtedy oceny semestralne ze wszystkich przedmiotów. Drugi semestr kończy się w czerwcu i jest to jednocześnie koniec roku szkolnego. Oceny wystawiane wtedy stanowią jednocześnie oceny końcowe w danej klasie i są wpisywane na świadectwie szkolnym – dokumencie poświadczającym, że dziecko ukończyło naukę w danej klasie i przedstawiającym osiągnięte przez nie wyniki. W szkołach nie ma lekcji w święta państwowe, czyli dni ustawowo wolne od pracy – ich lista jest zamieszczona poniżej. Nie działają wtedy też świetlice szkolne. Poza tym dzieci dwa razy w roku mają ferie świąteczne: pierwszy raz w okresie świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku, drugi raz – w okresie wielkanocnym. Dodatkowo dzieci mają wolne od nauki dwa tygodnie ferii zimowych, które – w zależności od województwa – przypadają w styczniu lub w lutym. W różnych województwach ferie zimowe są co roku w różnych terminach, określanych rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej. Lipiec i sierpień, a czasem także ostatnie dni czerwca, to okres wakacji letnich, przerwy między jednym a drugim rokiem szkolnym. Przedszkola W przedszkolach nie ma ferii świątecznych w okresie Bożego Narodzenia i Wielkanocy ani też ferii zimowych. Przedszkola działają wtedy normalnie z wyjątkiem dni świątecznych ustawowo wolnych od pracy. Natomiast w lipcu i sierpniu – ze względu na wakacje letnie, okres wyjazdów i urlopów – czynne są tylko tzw. przedszkola dyżurujące. Jedno przedszkole pełni dyżur przez ok. więcej dwa tygodnie. Znaczy to, że aby zapewnić dziecku opiekę przez całe dwa miesiące, trzeba skorzystać z czterech różnych przedszkoli. Lista przedszkoli dyżurujących dla danego rejonu wraz z danymi kontaktowymi oraz terminami ich dyżurów jest wiosną wywieszana w każdym przedszkolu. Trzeba pamiętać, że do przedszkoli dyżurujących obowiązują osobne wcześniejsze zapisy, często z kilkutygodniowym wyprzedzeniem. W przedszkolach dyżurujących obowiązuje taki sam system odpłatności jak w innych przedszkolach w normalnych okresach roku – więcej informacji na temat przedszkoli jest dostępnych tutaj -> Szkoły Szkoły są zamknięte w okresie ferii świątecznych bożonarodzeniowych i wielkanocnych – w tym czasie sami musimy zapewnić dzieciom opiekę. Natomiast w czasie ferii zimowych i wakacji letnich wiele szkół i innych placówek (np. domy kultury, ośrodki pracy pozaszkolnej) organizuje bezpłatne zajęcia dla dzieci w ramach akcji „Zima w mieście” i „Lato w mieście”. Akcje te są finansowane przez lokalne samorządy i to od nich zależy, jak wiele placówek oraz przez ile godzin dziennie może zaopiekować się dzieckiem. Zajęcia dla dzieci ze szkoły podstawowej obejmują na ogół opiekę do późnych godzin popołudniowych wraz z wyżywieniem, za które rodzice muszą jednak zapłacić(koszt to ok. 7 zł za dwa posiłki dziennie)). Dla starszej młodzieży udostępniane są bezpłatne zajęcia w ośrodkach sportowych, np. bezpłatne wejścia w określonych godzinach na baseny czy lodowiska za okazaniem legitymacji szkolnej (patrz poniżej). Na zajęcia w ramach akcji „Zimy w mieście” lub „Lata w mieście” trzeba dziecko odpowiednio wcześniej zapisać, często z kilkutygodniowym wyprzedzeniem. Karty zgłoszenia wydawane są osobom zainteresowanym w szkołach, nawet jeśli dana szkoła w danym roku takich zajęć nie organizuje. W szkole, w której uczy się dziecko, można również otrzymać informację o tym, które okoliczne szkoły i placówki organizują zajęcia i w jakim terminie.
CO TO JEST LEGITYMACJA SZKOLNA? Legitymacja szkolna to dokument potwierdzający, że dziecko chodzi do szkoły. Zawiera dane dziecka (imię, nazwisko, data urodzenia) oraz dane szkoły, do której ono chodzi (nazwa, adres). Legitymacja jest dokumentem obowiązkowym. Jest wyrabiana w szkole, w której dziecko się uczy. Ważna jest od 30 września roku, w którym została wystawiona, do 30 września następnego roku, kiedy to powinna być ponownie podstemplowana przez szkołę na potwierdzenie, że dane dziecko nadal się tam uczy. Legitymacja szkolna – pod warunkiem posiadania jej przy sobie – uprawnia dziecko do korzystania z wielu zniżek uczniowskich, np. na bilety na komunikację miejską, bilety kolejowe, bilety na niektóre filmy do kina i bilety wstępu do wielu muzeów, ogrodów zoologicznych itp. Jest też podstawowym dokumentem tożsamości dziecka podczas egzaminów, konkursów i innych imprez międzyszkolnych. Legitymacja jest nierozerwalnie związana ze szkołą, która ją wydała. Jeżeli dziecko zmienia szkołę, w nowej szkole powinno dostać nową legitymację (po dostarczeniu przez rodziców zdjęcia dziecka).
JAK MOGĘ SIĘ DOWIEDZIEĆ, KTÓRA ZE SZKÓŁ JEST DLA MOJEGO DZIECKA SZKOŁĄ REJONOWĄ? Informacje o rejonach szkół najłatwiej uzyskać w samej szkole, w wydziale oświaty urzędu gminy (miasta, dzielnicy) odpowiednim ze względu na miejsce zamieszkania lub w odpowiednim terytorialnie kuratorium oświaty.
CO TO JEST KURATORIUM OŚWIATY? Kuratorium oświaty to urząd wchodzący w skład administracji rządowej i podlegający wojewodzie. Stąd każde polskie województwo ma swoje kuratorium. Na czele każdego kuratorium oświaty stoi wojewódzki kurator oświaty. Kuratoria sprawują przede wszystkim nadzór merytoryczny nad szkołami, tzn. czuwają nad sposobem realizowania przez nie programu nauczania i funkcji wychowawczych. Kontrolują także sposób organizacji odpoczynku dzieci i młodzieży na terenie województwa w okresie ferii zimowych i wakacji letnich. Nadzór finansowy nad szkołami sprawują lokalne samorządy.
Comments